Terug naar Swinemünde (2)

mei 2016

De dag begon druilerig in Wolgast aan de Oostzee. De eigenaar van het pension wees me op de grote vlindertuin in de buurt, die tenminste overdekt was. Ik bedankte hem voor de tip, maar schudde tegelijkertijd van nee: vandaag had ik een ander reisdoel in gedachten.

Ooit was ik van plan geweest om de laatste kilometers van Wolgast naar Świnoujście per trein af te leggen, net als eens mijn grootvader. Maar inmiddels wist ik dat dat een te romantische gedachte was geweest. Opa reisde destijds over een zuidelijker gelegen spoorlijn, sinds 1945 verlaten. Het Swinemünder station waar hij uitstapte bestaat ook al niet meer. En dus slingerde ik uiteindelijk in de auto door de druipende naaldbossen van het eiland Usedom.

Eenmaal aangekomen in de havenstad ging ik te voet naar de stadspont. Die lag al klaar om me over te zetten. Vanachter de perspex raampjes nam ik de oever van voormalig Ostswine in me op: rechts de visserijhaven, links de rode watertoren van het station, een stuk verderop de vuurtoren die bijna verdween achter de wolkenflarden. Ik bedacht dat het weer eigenlijk wel passend was voor een historische sightseeing tour: ook in opa's tijd zag Ostswine er niet altijd uit als een vakantiebrochure.

Het lijkt of Warszów, het nieuwe Ostswine, het bombardement van maart 1945 nog maar nauwelijks te boven is. Het ooit statige toeristenplaatsje mist samenhang. Passagiers van de treinen, ponten en ferry's gaan snel door naar hun volgende bestemming; vrachtwagens staan geduldig te wachten tot ze naar een andere plaats in Europa worden gebracht. Ze doen dat precies op de plek waar een stukje geschiedenis van mijn grootvader ligt: eens stond hier een barakkenkamp voor 3.000 arbeiders. De werf waar ze werkten, is nu een overslagbedrijf.

De sfeer op de westoever van de Swine - in Świnoujście dus - vond ik beduidend hoopgevender. Over de nat-glanzende, brede trottoirs liepen mensen voorbij. De belangrijkste winkelstraat deed weer goede zaken en op het voormalige marktplein was zelfs de oude grandeur nog te herkennen. Ook niet onbelangrijk: midden op dat plein, de Plas Wolności, lonkte de hippe koffiebar Costa. Daar stroomde weer een beetje gevoel in mijn ijskoude vingers.

In mijn beste Pools bestelde ik koffie en een flink stuk taart. En voor de zoveelste keer dacht ik terug aan mijn grootvader en zijn vrijwel verzwegen avontuur. Wat zou hij ervan hebben gevonden dat ik hem toch nog achterna was gereisd?

vorige volgende

gerelateerde berichten: Wow - Terug naar Swinemünde (1) - Dierbare doden - Emotie in vogelvlucht